- nawiązanie kontaktu słownego
- duszność, krztuszenie się, trudność
- głośny oddech: świsty, stridor, bulgotanie
- praca dodatkowych mm. oddechowych
- symetryczne unoszenie się klatki
- oddech paradoksalny (całkowita niedrożność dróg oddechowych)
-> zabezpieczenie drożność dróg oddechowych
-> tlenoterapia
Breath - oddech
- częstość oddechu
- jakość oddechu
- osłuchanie/ opukanie
- pulsoksymetr
- tchawica, żyły szyjne
Circulation - krążenie
- tętno na t. szyjnej i t. promieniowej (absolutny brak szyi u dzieci- t. ramieniowa i t. udowa)
- ciśnienie tętnicze
- monitor, 12-odpr EKG
- tony serca
- skóra, nawrót kapilarny
- perfuzja narządów, miękkość brzucha (wystający brzeg wątroby, objawy dodatnie)
- diureza, stolec, utrata płynów
- wkłucie i.v.
- temperatura
D - świadomość
- GSC, AVPU
- źrenice: średnica, symetryczność, reakcja
- napięcie mięśniowe, czucie i ruchomość kończyn
- glikemia, plecy
Ekspozycja
- urazy, wysypki, krwawienia
- zabezpieczenie przed wychłodzeniem
Family - wywiad
- SAMPLE
- wywiad rodzinny
AIRWAY
Przyczyny niedrożności dróg oddechowych:
- depresja OUN
- krew, wymiociny, ciało obce, podniebienie miękkie, język
- bezpośredni uraz twarzy, gardła
- zapalenie nagłośni, kurcz głośni
- obrzęk gardła, skurcz oskrzeli
- wydzielina w drzewie oskrzelowym
- niedrożna tracheostomia
- POChP, ARDS, zmiany w płucach
Przyczyny depresji OUN:
- hiperkapnia
- uraz głowy
- zaburzenia metaboliczne, zatrucia
- środki farmakologiczne
Główne mm. oddechowe:
- mm. międzyżebrowe: unerwione na danym poziomie
- przepona: unerwiona z 3, 4 i 5 segmentu szyjnego
Na poziomie krtani: obrzęk (oparzenie, zapalenie, anafilaksja)
Kurcz głośni: substancje drażniące
Poniżej krtani: nadmiar wydzieliny, obrzęk błony śluzowej, skurcz oskrzeli, obrzęk płuc, aspiracja treści żołądkowej, ucisk krwiaka, guza.
Niedrożna tracheostomia: należy zatkać i wentylować przez usta, intubować lub przepłukać i odessać. Jeśli otwór jest drożny wentylujemy przez otwór.
Uruchomienie dodatkowych mm. oddechowych: mm. międzyżebrowych i obręczy barkowej, szyi i pociąganie tchawicy.
Świst wdechowy: obrzęk górnych dróg oddechowych
Świst wydechowy: obrzęk dolnych dróg oddechowych
Stridor/ świst krtaniowy: szczekający kaszel, zapalenie krtani, nagłośni, pianie.
Bulgotanie (przy wydechu) z gardła: najczęściej zachłyśnięcie - odessać
Charczenie: niedrożność przez podniebienie miękkie i język
+ Charakterystyka pacjenta pediatrycznego:
nos i gardło:
- świeżorodka mają nagłośnie na poziomie I kręgu szyjnego, wysoko
- niedrożność przez obrzęk tkanek miękkich
- niemowlę do 6 m.ż. oddycha nosem
- niedrożność nosa przez katar lub anomalie nozdrzy tylnych (niedostateczny rozwój)
- sonda żołądkowa- plastry mogą zatkać otwory nosowe
głowa i szyja:
- niemowlę: duża potylica, krótka szyja, w pozycji na plecach, przygina głowę i powoduje ucisk na krtań
- duży język, małe usta - lepsza płaska łyżka
krtań:
- położona wyżej, nagłośnia w kształcie "U", krótkie struny
- dzieci <8 r.ż. lejkowata krtań od chrząstki pierścieniowatej - naturalny mankiet - rurki bez mankietu, usunięcie ciała obcego może całkowicie zatkać lejkowatą krtań.
- starsze dzieci- krtań cylindryczna
Dzieci mają wąskie drogi, wszelkie zmiany i obrzęki są bardzo niebezpieczne
Ruch klatki nie oznacza drożnych dróg oddechowych.
Objawy ostrzegawcze:
- obniżony stan świadomości
- hipotonia
- wysiłek oddechowy
- sinica lub głęboka bladość
- spocona skóra
- bradykardia
Objawy zaburzenia oddychania:
- praca dodatkowych mięśni oddechowych
- tachypnoe, tachykardia
Kompensacja oddechowa:
- objętość i ilość oddechów muszą współgrać
- zwiększa się rzut serca
Hipowentylacja pęcherzykowa gdy:
- niedrożność dróg oddechowych
- bradypnoe (zatrucie opioidami)
Zaburzenia dyfuzji pęcherzykowo-włośniczkowej:
- płyn w pęcherzykach
Sinica centralna gdy SpO2 <80%
Zwiększone stężenie CO2 powoduje:
- wysokie, pulsujące tętno, tachykardie
- obkurczenie naczyń
BRETH
trzeszczenia, rzężenia - płyn, wydzielina w płucach
Charakterystyka pacjenta pediatrycznego:
Wentylacja 7-9 ml/kg
poniżej 1r.ż. 30-40 odd/min 5-6/10s
2-5 r.ż. 24-30 odd/min 4-5/10s
5-12 r.ż. 20-24 odd/min ~4/10s
>12 r.ż. 12-20 odd/min 2-4/10s
Niewydolność oddechowa:
PaO2 <60 mmHg
PaCO2 >60 mmHg
SpO2 <90%
parametry ww. niemiarodajne u dzieci ponieważ pracuje system kompensacyjny
U niemowląt tachypnoe - pierwszy objaw zaburzeń wentylacji
- ciche tachypnoe: niewydolność krążenia, cukrzycowa kwasica ketonowa, zatrucia salicylanami, niewydolność nerek.
Świeżorodek: niedojrzałe płuca, mała objętość
Wcześniak: niedobór surfaktantu, sklejanie pęcherzyków
Niemowlaki: elastyczne żebra, głównie oddychają przeponą-> niewydolność przy rozdęciu żołądka, odmie otrzewnowej, zapaleniu oskrzeli, astmie, aspiracji ciała obcego.
Przy niewydolności poruszają się dodatkowe mm. oddechowe, mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy (ruch głową) trzepotanie płatkami nosa.
CIRCULATION
Różnica pomiędzy wartościami ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, wynosi zwykle 35-45 mmHg.
Jeśli u pacjenta pierwotną przyczyną ZK był ból w klatce piersiowej istnieje ryzyko OZW, należy wykonać i ocenić 12 odpr EKG najwcześniej jak to możliwe.
Przetaczanie płynów w hipotensji - ogrzany zbilansowany roztwór krystaloidów (PWE, roztwór Ringera) konieczne jest osłuchiwanie klatki po każdym bolusie - poszukiwanie trzeszczeń.
Dążymy do uzyskania skurczowego >100 mmHg
Ocena powtarzalna co 5 min przy ostrym stanie.
Przyczyny zaburzenia krążenia:
- choroba serca, pęknięcie serca, tamponada
- zaburzenia funkcji, niewydolności serca
- hipowolemia, porażenia prądem
- zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatie
- leki
Przyczyny wtórne:
- asfiksja, bezdech, odma, niedotlenienie
- anemia, wstrząs, hipowolemia
- hipotermia
Objawy:
- ból w klatce, duszność, tachypnoe
- tachy-/bradykardia
- zaburzenia perfuzji obwodowej
- zaburzenia świadomości, omdlenie
- oliguria (skąpomocz)
Rozważ pozycje: półsiedzącą, leki przeciwwymiotne, pozycje Trendelenburga (uniesienie nóg)
Zwiększony rzut serca -> praca mięśni -> kwasica
Chrząkanie: poważna choroba - posocznica, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mięśnia sercowego, niedrożność jelit, odma opłucnowa, zapalenie płuc, zespół ostrego wyczerpania
Sinica obwodowa: niewydolność krążenia
Sinica centralna: niewydolność oddechowa
Charakterystyka pacjenta pediatrycznego:
90 + 2 x wiek = ciśnienie skurczowe
70 + 2 x wiek = ciśnienie rozkurczowe
Noworodki 80 ml krwi /kg
Dorośli 60-70 ml krwi /kg
Dzieci są bardzo wrażliwe na utratę płynów!
Umierają przez biegunki.
DISABILITY
W tracie odczuwania bólu, w stresie i lęku dziecko może się cofnąć do zachowań sprzed lat.Skala Glasgow:
Oczy Mowa Ruch
1 brak brak brak
2 na ból niezrozumiałe wprost (odmóżdżenie)
3 na głos nieadekwatne zgięcie (odkorowanie)
4 spontanicznie splątany ruchy obronne
5 logiczny ruchy celowe
6 spełnia polecenia
Pediatryczna Skala Glasgow
Oczy Mowa
0-2r.ż. 2-5r.ż. >5r.ż.
1 brak brak brak brak
2 na ból charczy charczy niezrozumiale
3 na głos, krzyk łka płacz/krzyk nieadekwatnie
4 spontanicznie płacze splątany splątany
5 płacz, uśmiech słowa/wyraz odpowiada
6
Ruch
<1r.ż. >1r.ż.
1 brak
2 odmóżdżenie
3 odkorowanie
4 zgięcie na ból
5 lokalizacja bólu
6 adekwatnie spełnia polecenia
EKSPOZYCJA
Wysoka gorączka, wybroczyny w pachwinach -> Sepsa
Dzieci 1-10 r.ż. (wiek +4) x 2 = waga
Bardziej dokładna taśma Broselow
Palpacyjne badanie brzucha (tkliwość, bladość, objawy otrzewnowe, obecność perystaltyki)
Obecność tętna na tt. udowych i symetria
Ocena kończyn: obrzęki, żylaki, zmiany prozakrzepowe
Ogólne zasady Badania:
- pełna ocena
- bieżące leczene sanów bezpośredniego zagrożenia życia
- powtarzalne badanie
- kontrola wykonanych badań i leczenia
- rozważenie wezwania pomocy
Skala Wellsa (Zakrzepica żył głębokich)
+1 - nowotwór (rozpoznany lub leczony w ciągu ostatnich 6 m-cy)
+1 - porażenie, niedowład, niedawne unieruchomienie kończyn w opatrunku gipsowym
+1 - niedawne unieruchomienie w łóżku przez >3 dni lub nieduża operacja w ciągu ostatnich 4 tygodni
+1 - miejscowa bolesność w przebiegu żył głębokich kończyn dolnych
+1 - obrzęk całej kończyny dolnej
+1 - obwód goleni większy o >3cm w porównaniu z bezobjawową kończyną (mierzone 10cm poniżej guzowatości piszczeli)
+1 - ciastowaty obrzęk na badanej kończynie
+1 - nie żylakowate widoczne żyły powierzchowne krążenia obocznego
+1 - wcześniej udokumentowana zakrzepica żył głębokich
-2 - inne rozpoznanie - równe lub bardziej prawdopodobne
Wysokie ryzyko =/>2pkt
Potwierdzenie testem uciskowym USG
D-dimery - oznaczenie białka - mało swoisty test
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz