Tlenoterapia i Wentylacja

Tlen
- w przypadku ostrych stanów kardiologicznych
- w przypadku zaburzeń oddychania
- w przypadku SpO2 <90%
- po ciężkich urazach
- u chorych z zatrzymaniem krążenia - podczas RKO
- u chorych z cechami niewydolności oddechowej

Tlen powinno się podawać ogrzany i zwilżony.

Metody podaży:

Przepływ obok twarzy dziecka, cewnik blisko nosa i ust.

Pudełko tlenowe nad głową

Namiot tlenowy- niskie stężenie, nie widać twarzy

Wąsy tlenowe: zwiększenie przepływu tlenu o 1l/min zwiększa stężenie podawanego tlenu o 3-4%
1l/min - 24%
2l/min - 28%
3l/min - 32%
4l/min - 36%
5l/min - 40%
6l/min - 44%

Prosta maska twarzowa - minimum 6l/min żeby wypłukać wydychany strumień, stężenie 35-60% tlenu - 10l/min da około 50%.

Maska z rezerwuarem 12-15l/min - stężenie do 98%

Chorym na POChP tlen należy podawać ostrożnie w stężeniu około 24%, ściśle monitorując SpO2 i liczbę oddechów. Najlepiej zastosować maskę Venturiego, która dostarcza odpowiednie stężenie.


Czynna wentylacja dodatnim ciśnieniem - sztuczna wentylacja

CPAP- continuous positive airway pressure

IPPV - wentylacja przerywanym ciśnieniem dodatnim (wpompowanie)

Podatność - zdolność płuc i klatki piersiowej do rozprężania się, a zatem do wentylacji. Przy ZK pogorszy się przez nieczynne mięśnie. Gorsza wentylacja w czasie RKO - odma prężna.

Technika:

1. usta-usta: zawsze odpowiednia objętość, brak nieszczelnych masek, ryzyko zakażenia gruźlicą i ciężkim zespołem niewydolności oddechowej SARS.

2. usta-maska: mniejszy efekt niż usta-usta, zmniejsza ryzyko zakażenia, większa objętość, więcej tlenu.

3. Respirator: dwie wolne ręce, dużo tlenu, bezpieczne ustawienia: 10 oddechów/min, z objętością 6-7ml/kg. Można podawać 100% tlenu z przepływem 40l/min.

Objętość oddechowa (TV) x liczba oddechów na minutę = pojemność minutowa (5-12l)

Dorosły nabiera ~ 400-600ml powietrza

Jeśli uciskanie przeszkadza w pracy respiratora, zastąp respirator workiem AMBU. Respirator wyłącz lub odsuń na 1m. Jeśli dobrze działa przy RKO, może być zostawiony.

4. Maska twarzowa + worek: nieszczelne

Czynniki utrudniające wentylacje przez maskę:
Broda
Otyłość
Nieprawidłowe dźwięki
Uzębienia brak
Starsze osoby

Postępowanie przy trudnej wentylacji:
1. Ponowne udrożnienie
2. Rurka u-g, n-g
3. Wentylacja przez 2 ratowników
4. Rozważyć obturacje
5. Przyrządy zakładane na ślepo
6. Laryngoskop i intubacja

Przy masce i worku ~ 40%  nieszczelności

Rozmiary AMBU:
-250 ml [regulacja ciśnień]
- 450-500 ml [regulacja ciśnień]
- 1600-2000 ml

Worek samorozprężalny bez rezerwuaru do 50-60%, z rezerwuarem 85-95% (15l/min)
sam = 21%, z tlenem 5-6l/min = 45%
Do wypełnienia rezerwuaru zatykamy zastawkę z rezerwuaru.

Maski twarzowe przy wentylacji niemowląt trzyma się do góry nogami lub potrzebna jest krągła (anatomiczna) maska. Ucisk na gałki oczne = pobudzenie nerwu błędnego = bradykardia

Częstość wentylacji:
dzieci co 3-4 sekundy
dorośli co 5 sekund, 6-7 ml/kg
1 wdech ~ 1 sekunda

Zbyt wysokie ciśnienie na wdechu: rozdęcie żołądka, regurgitacja, aspiracja treści żołądkowej do płuc .
Ryzyko rozdęcia żołądka zwiększają:
- nieprawidłowe udrożnienie
- niewydolność zwieracza przełyku (zawsze przy NZK)
- wysokie ciśnienie wdechowe

Do czasu pomiaru saturacji wszystkim pacjentom daje się najwyższy przepływ tlenu. 100% do ROSC, potem hiperoksemia nie jest zalecana.

SpO2 94-98%
          88-98% przy POChP, astmie

Może dojść do niedotlenienia nawet przy prawidłowych wartościach CO2 i hiperwentylacji - podaj tlen.

Worek anestezjologiczny - tylko przy dużym doświadczeniu jest bardziej efektywny od AMBU.

Hiperwentylacja: zwiększa ciśnienie w klatce piersiowej i obniża przepływ wieńcowy i płucny, może też zmniejszyć objętość wyrzutową, spowodować rozdęcie żołądka, pogorszyć rokowania neurologiczne.
Prowadzi do hipokapni obkurczającej naczynia mózgowe i dalsze niedotlenienie już uszkodzonego przez ZK mózgu.

Hiperkapnia i hipoksja zwiększają zagrożenie powtórnym ZK.

Kontrolowana hiperwentylacja - ostatnia dostępna metoda obniżenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego (objawy wgłobienia). obniżenie ETCO2 do 30-35 mmHg przy 20 odd/min.

Odsysanie: zaleca się u chorych po posiłkach, po alkoholu. Do urządzenia ssącego można podłączyć rurkę dotchawiczą 6mm. Boczna dziurka w rurce eliminuje konieczność zastawki regulującej siłę ssania. Po włączeniu ssania z umieszczonym cewnikiem wysuwamy go powoli.
Sztywny cewnik do odsysania Yankauer.
Elastyczny cewnik można wprowadzić przez rurkę u-g lub n-g.
Jednocześnie odsysane jest powietrze. Nie należy odsysać >15s. Po odessaniu koniecznie natleniamy pacjenta.